شرکت‌های دوده‌ای جزو صنعت شیمیایی و شامل «شبصیر»، «شکربن»، «شصدف» و «شدوص» هستند. محصول اصلی این شرکت‌ها دوده صنعتی است که برخی آن را به صورت صادراتی یا داخلی و برخی به هردو شکل به فروش می‌رسانند.
همچنین ماده اولیه آنها شامل فورفورال‌استراکت و CFO است که از طریق شرکت‌های داخلی تامین می‌شود. در این گزارش به بررسی محصولات و همچنین گزارش‌های فصلی و ماهانه شرکت‌های فعال در این صنعت پرداخته شده است. برخی از این شرکت‌ها توانسته‌اند علاوه بر رشد در درآمد و سود، رشد میزان تولید و فروش را نیز مشاهده کنند. در این میان برخی شاهد افت در این اقلام نیز بودند.
«شبصیر»
شرکت پتروشیمی قائد بصیر ارزش بازاری معادل 7هزار و 962میلیارد تومان دارد و سهامداران اصلی آن عبارتند از شرکت گروه توسعه انرژی تدبیر، موسسه بنیاد 15خرداد، شرکت واسط مالی خرداد، شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران، شرکت گروه سرمایه‌گذاری تدبیر و شرکت بازرگانی و خدمات بندری ایران که به ترتیب 5/ 22درصد، 9/ 19درصد، 1/ 16درصد، 4/ 5درصد، 9/ 4درصد و 3/ 3درصد از مالکیت شرکت را برعهده دارند. محصولات اصلی «شبصیر» عبارتند از گرانول ABS و گرانول ABS صادراتی که به ترتیب 92درصد و 8درصد مبلغ فروش شرکت را در بر می‌گیرند. در فصل گذشته درآمد عملیاتی شرکت از 675میلیارد تومان در سال 1400 به 807میلیارد تومان رسید که به معنای رشد 20درصدی این قلم از صورت سود و زیان است. همچنین سود ناخالص شرکت رشدی برابر با 11درصد را تجربه کرده و از 245میلیارد تومان به 271میلیارد تومان رسیده است.
از طرف دیگر دو سود عملیاتی و سود خالص شرکت نسبت به سال 1400 همراه با افت بوده است. هر کدام از این اقلام نسبت به پاییز 1400 افتی برابر با 6درصد و 3درصد را تجربه کردند. در نهایت برای اینکه بتوان سنجش خوبی از میزان توسعه شرکت داشت باید به افزایش رشد میزان فروش شرکت پرداخت.
این رشد در فصل گذشته نسبت به پاییز سال 1400 برابر با 9/ 4درصد بوده است. بررسی آخرین گزارش ماهانه «شبصیر» نشان می‌دهد که مبلغ فروش اسفندماه نسبت به میانگین سال‌جاری رشدی برابر با 20درصد داشته است. همچنین میزان فروش در این ماه نسبت به میانگین ماهانه سال 1401، 5درصد رشد را به ثبت رسانده است.
«شکربن»
شرکت کربن ایران ارزش بازاری معادل 2هزار و 800میلیارد تومان دارد و سهامداران عمده آن عبارتند از شرکت سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی، شرکت سرمایه‌گذاری هامون‌کیش، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه نوردنا و شخص حقیقی که به ترتیب مالکیت 5/ 42درصد، 2/ 6درصد، 4/ 2درصد و 2/ 2درصد شرکت را برعهده دارند. محصولات اصلی «شکربن» شامل دوده صنعتی و دوده صنعتی صادراتی است و هر کدام از این تولیدات حدود 81درصد و 20درصد از مبلغ فروش شرکت را تشکیل می‌دهند. آخرین گزارش فصلی منتهی به پاییز 1401 شرکت نشان می‌دهد که درآمد «شکربن» نسبت به پاییز سال 1400 رشدی برابر با 65درصد را تجربه کرده است. در این میان رشد میزان فروش فصلی شرکت نیز توانست نسبت به سال 1400 به عدد 3/ 19درصد برسد. همچنین سود ناخالص، عملیاتی و سود خالص شرکت توانست رشدی در حدود 54درصد، 49درصد و 80درصد را به ثبت برساند. بررسی گزارش ماهانه منتهی به اسفند حاکی از آن است که مبلغ فروش اسفندماه 3/ 42درصد و میزان فروش آن در حدود 8/ 45درصد رشد داشته است.
«شصدف»
شرکت صنعتی دوده‌فام ارزش بازار معادل 2هزار و 894میلیارد تومان دارد و سهامداران اصلی آن شامل شرکت انرژی‌گسترسینا، شرکت پالایش قطران زغال‌سنگ، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و شخص حقیقی هستند که 51درصد، 16درصد، 8/ 9درصد و 3/ 1درصد از مالکیت شرکت را در اختیار دارند.
محصولات اصلی «شصدف» عبارتند از دوده صنعتی صادراتی و دوده صنعتی که حدود 52درصد و 48درصد از درآمد شرکت را تامین می‌کنند. همان‌طور که می‌توان مشاهده کرد در میان شرکت‌های دوده‌ای تنها «شصدف» بوده که بخش زیادی از درآمدش وابسته به فروش صادراتی است.
این موضوع به شرکت کمک می‌کند تا در مواقعی که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، فروش و سودآوری بیشتری را تجربه کند.
بررسی آخرین گزارش فصلی شرکت نشان می‌دهد که در آمد عملیاتی آن از مبلغ 294میلیارد تومان به 373میلیارد تومان رسیده و رشدی معادل 27درصد را تجربه کرده است. اما در این میان میزان فروش فصلی آن نسبت به سال قبل ثابت مانده است. همچنین سود ناخالص شرکت از 53میلیارد تومان به 87میلیارد تومان رشد کرده است. دو سود عملیاتی و سود خالص شرکت نیز به ترتیب رشدی معادل 44درصد و 12درصد را به ثبت رسانده‌اند. بررسی گزارش‌های ماهانه «شصدف» نشان می‌دهد که مبلغ فروش اسفندماه نسبت به میانگین سال‌جاری 9/ 14درصد و میزان فروش ماه گذشته حدود 20درصد رشد پیدا کرده است.
«شدوص»
شرکت دوده صنعتی پارس ارزش بازاری به میزان هزار و 544میلیارد تومان دارد و سهامداران عمده آن عبارتند از شرکت کربن ایران، شرکت سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی، شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی و صندوق.س.ا.ب.صباگسترنفت وگازتامین که به ترتیب 7/ 43درصد، 2/ 20درصد، 9/ 12درصد و 8/ 1درصد از مالکیت شرکت را در اختیار دارند. محصولات اصلی «شدوص» شامل انواع گرید دوده و انواع گرید دوده صادراتی هستند و به ترتیب 94درصد و 6درصد از مبلغ فروش شرکت را محقق می‌کنند. آن‌طور که آخرین گزارش فصلی «شدوص» نشان می‌دهد، درآمد‌های عملیاتی شرکت از 229میلیارد تومان به 267میلیارد تومان در سال 1401 رسیده و رشدی معادل 17درصد را به ثبت رسانده است. اما میزان فروش آن افتی برابر با 11درصد را تجربه کرده است. در این میان سود ناخالص و عملیاتی آن به ترتیب برابر با 13 و 18 درصد افزایش داشته‌اند. همچنین سود خالص «شدوص» از 34میلیارد تومان در سال 1400 به 42میلیارد تومان در سال 1401 رسیده که نشان‌دهنده رشد 21درصد است. بررسی گزارش ماهانه شرکت نشان می‌دهد که درآمد «شدوص» در اسفندماه نسبت به میانگین سال‌جاری افتی در حدود 3/ 12درصد و فروش آن نسبت به میانگین سال افتی در حدود 3/ 22درصد را به ثبت رسانده است.
بررسی کلی
بررسی آمار‌های تجمعی شرکت‌های دوده‌ای نشان می‌دهد که طی چند سال گذشته درآمد‌ها، سود‌های ناخالص، سود‌های عملیاتی و سود‌های خالص این شرکت‌ها رو به رشد بوده است و در برآیند روند صعودی را تجربه کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین متغیر‌هایی که بر سودآوری آنها اثر می‌گذارد، نوسان نرخ دلار، نفت و نرخ گاز خوراک است. با توجه به اینکه مواد اولیه و تولیدات این شرکت‌ها به نوعی به این سه‌متغیر مربوط می‌شود، بنابراین در صورت افزایش یا کاهش قیمت آنها می‌توان نوسانات قابل‌توجهی را در نرخ‌های خرید یا فروش شرکت‌های دوده‌ای مشاهده کرد.
